سرچشمه اخلاق
از میان این سه برای اخلاق نقش بسیاری مهمی قائل شده بودم و هستم که اخلاق نظم جامعه را برقرار میکند و جوامعی بوده و هستند که اخلاق را در سطح معینی رعایت میکنند و هرجند دین درستی ندارند امّا به رستگاری نزدیکاند و فوقالعاده پایند به رعایت حقوق هم و از این سو، اغلب کشورهای اسلامی پایبند به اصول فقهیاند و کمتر اخلاقی و در نتیجه پر از جرم و جنایت. (آمار 10ملیون پرونده قضایی باز ایران را مقایسه کنید با مثلاً ورود هر جند روز یک بار یک پرونده به دستگاه قضایی سوئد یا غیره).
حالا این همه رودهدرازی کردم و دو مقدمه را نوشتم تا به درخواست اطلس گرامی در وبلاگ کمش گرامی کتابی را معرفی کنم از فاضل نراقی. همان سال90 از لطف خدا چند ماهی با استادی عزیز همنشین بودم و مهندس یزدانی کتاب اخلاق اسلامی که ترجمه دکتر مجتبوی بود از کتاب ارزشمند جامع السعادات علامه مولی مهدی نراقی را به من معرفی کرد. سرچشمه اخلاق به واقع این کتاب است، یادگاری ماه رمضان پیارسال مطالعه بخشهایی از این گوهر گرانبها بود که به همه شما توصیهاش میکنم. طولاتیترش نکنم و معرفی کتابهای دیگر از فاضلین نراقی بماند برای بعد، یک بخش زیبا از کتاب که در شناخت نفس انسان و قواهای چهارگانه آن است را در جدول زیر خلاصه کردم، به گفته علامه حکایت نفس انسان حکایت گرد آمدن حكيمى است با سگى و خوكى و شيطانى در يك جا:
| نام قوه | کار آن قوه | تفریط قوه | افراط قوه |
| عقلانى فرشته صفت | ادراك حقايق امور و تمييز بين خير و شر و فرمان دادن به افعال نيك و نهى از صفات زشت است با حكمت. | بلاهت (كودنى) یا جهل بسیط | سفسطه: زيركى و استعداد فريفتن و گول زدن |
| غضب درنده خو | تندى قواى شهوى و شيطانى را در هم بشكند و هنگامى كه آن دو بخواهند در شهوت و فرىب فرو روند آنها را تحت غلبه درآورد با شجاعت. | جبن و ترس | تهور (بىباكى): صدور افعال درندگان از قبيل كينه و دشمنى و آزار رساندن |
| شهوت حیوانی | حفظ و ادامه حيات بدن است كه آلت تحصيل كمال براى نفس است با عفت (خويشتندارى). | خمود: افسردگى و بىحسى | شره (آزمندى و هرزگى): كارهاى حيوانات يعنى شكم پرستى و شهوت رانى جنسى |
| وهمى شيطانی | ادراك معانى جزئى و استنباط چارهها و نكته هايى است براى رسيدن به مقاصد صحيح با عدالت. | انظلام: ستم كشيدن | ظلم (ستم كردن): استنباط انواع مكر و حيله و رسيدن به اغراض خود با نيرنگ و فريب ا |
مشاهده کتاب جامع السعادات نوشته پدر، علامه مولی مهدی نراقی که به عربی تالیف شد و ترجمههای آن موجود است.
دانلود کتاب معراج السعاده اثر طبع پسر، ملا احمد نراقى که در ادامه راه مولی مهدی نراقی توسط فرزندش به فارسی نوشته شده.

موضوعات وبلاگ: اندیشه- تاریخ و فرهنگ- تکنولوژی اطلاعات- جامعه و سیاست- شهر خوانسار- علم و دانش- شخصی- وبلاگ نویسی- هنر